Sıfat nedir, isimlerin önüne gelerek onları niteleyen ve belirten sözcüklerin tümüne denilir. Bir sözcüğün sıfat sayılabilmesi için bir ismi nitelemesi ya da belirtmesi gerekir. Kısa bir örnek verilecek olursa, beyaz kalem ile yazı yazdı. Orada kalemin beyaz olduğunu niteliyor. İsmi nitelemek için“nasıl” sözcüğünü soruyoruz. Nasıl kalem beyaz kalem şeklinde olmalıdır. Yani kalemin beyaz renginde olduğunu belirtiyor. Sıfatlar kendi aralarında ikiye ayrılır niteleme ve belirtme sıfatları olarak inceleyerek örnekler vermeye çalışacağız.
Sıfatın türleri nelerdir?
Niteleme sıfatları
Yukarıda izah ettiğimiz gibi isimlere“Nasıl” sorusunu sormaktadır. Yani varlıkların biçimlerini, özelliklerini, durumlarını, renklerini nasıl olduklarını bildiren sözcüklerdir. Örnek; “Beyaz masa üzerinde dersini çalıştı. ” Cümlesindeki“beyaz” sözcüğü masanın önüne gelerek masa renginin nasıl olduğunu gösteriyor. Büyük adam bizi görünce yanımıza geldi. Gökyüzü ani şekilde kapkara bulutlar kaplamış ve sağanak halinde yağmur yağmaya başladı. Bu cümlelerde“büyük” ve“kapkara” sözcükleri, isimlerin önüne gelerek nasıl olduğunu gösterdiği için niteleme sıfatıdır. Bu sözcüklerin, niteledikleri ada sorulan“Nasıl?” sorusuna cevap olduklarına incelemeye çalışalım; Nasıl adam? (Büyük adam) Nasıl bulutlar? (Kapkara bulutlar) bu virajın sonunda eski bir ev vardı. Yol kenarları, kurumuş yapraklarla vardı. Annem, akşamları tatlı bir yemek yaptı. Kahvaltıda güzelim kaymaktan bol bol yedim. Bu cümlelerde geçen, “eski” sözcüğü, “ev” adının niteliğini görüyoruz. Arada bazı sözcükler kaçsa da yine isme“Nasıl” sorusu sormamız gerekir. “Kurumuş” sözcüğü, “yaprak” adının niteliğini; “tatlı” sözcüğü, “yemek” adının niteliğini; “güzelim” sözcüğü, “kaymak” adının niteliğini gösterdiği için niteleme sıfatıdır olarak kabul edilirler.
Belirtme sıfatları
Bu sıfat türleri varlıkların, belirsizliklerini, sayı, işaret ve soru yoluyla belirtmek için kullanılırlar. Herhangi bir nesnenin ya sayısı ya yeri ya da işareti soru yoluyla belirtilir ya da belirsiz şekilde anlatılır. Belirtme sıfatları 4'e ayrılır.
İşaret sıfatları
Kavramları ve nesneleri, işaret etmek amacıyla kullanılan kelimelerdir. Çoğu zaman işaret zamiri ile karıştırır ama ismin önüne gelip gelmediğine bakarak tasnif edilebilir. İsimlere“Hangi” sorusuna cevap vermektedir. Bu ev, şu kalem, o araba, öteki saatçi, beriki adam şeklinde olan sıfatlar işaret sıfatlarıdır. Burada önemli bir hususu belirtmek gerekirse, -deki ve –ki ekleri türetilmiş sıfat ve işaret sıfatı olarak kabul edilebilir. Örneğin; yoldaki taşlar, beriki durak, sıradaki öğrenciler. Başka bir husus ise işaret sıfatları çekim eki almazlar. Buna çok dikkat etmek lazım. Çünkü çekim aldıklarında zamir olurlar. Örneğin; bu evi çok sevdim. İşaret sıfatı olurken, bunu her zaman çok sevdim. Cümlesi ise zamir olur.
Belgesiz sıfat
İsimleri belirtirken kesinlik bildirmeyen sıfatlardır. Çoğu, kimi, bazı, başka, birtakım, hiçbir, herhangi cümleler belgisiz sıfatları oluştururlar. Örnek; Elbet bir gün sende anlayacaksın beni. Bu konu ile ilgili birkaç gazete okumuştum. Bu cümlelerde geçen“bir, birkaç” sözcükleri “gün, gazete” isimlerin önüne geçerek, sayı bakımından ama kesin ve net olmayacak şekilde biçimde belirtilmiştir. Buda dolayı birkaç“birkaç” sözcüğü belgisiz sıfattrı. Not: Çoğu zaman“bir” sözcüğü varlığın sayısı bildiriyorsa sayı sıfatı olarak kabul edilir. Herhangi bir anlama geliyorsa belgesiz sıfat şeklinde olur. Örneğin; küçük erkek bir gün sonra Ankara'ya geldi (Sayı sıfatı). Küçük erkek bir gün Ankara'ya gelecek (Belgisiz sıfat) olacak şekilde karıştırmamak gerekir.
Soru sıfatı
İsimleri soru yolu ile belirtir. Yani isimleri anlamca tamamlayan soru sözcükleridir. “Nasıl, kaçar, hangi ne kadar, kaç, ne” gibi soruları sormaktadır. Örnek; Siz, tatilde kaç kitap bitirdiniz? Hangi yoldan gitmemizi tavsiye edersiniz? Burada“kaç ve hangi” soruları sorulmuş verilecek cevaplarda sıfat olacaktır.
Sayı sıfatları: Sayı sıfatları varlıkların ve nesnelerin sayılarını belirtme için kullanılan sözcüklerdir.
Asıl sayı sıfatı: Hiçbir ek almadan tam sayı olarak belirtmektedirler. İsme sorulan“kaç” sorusunu sormaktadır. Örnek; On gün önceki toplantıya yedi kişi katılmış. Annem bir ay sonra izmir'den gelecek. Bu cümlelerde“on, yedi, bir” sözcükleri, “gün, kişi, ay” adlarının sayısını belirttiği için, asıl sayı sıfatları olarak kabul edilir.
Sıra sayı sıfatları: Varlıkların sırasını gösteren sözcüklerdir. Nesneleri derecelendirir. Sayılara“-ncı, -ncu, -nci, -ncü” ekleri getirilerek oluşturmaktadır. İsme sorulan“kaçıncı” sorusunun cevabını verir. Örnek; Birazdan beşinci kata çıkacağım. Sınavda sekizinci soruyu çözmeyi unuttum. Bu cümlelerde“beşinci ve sekizinci” sözcükleri sayfa ve sorunun sırasını belirttiği için sıra sayı sıfatıdır.
Kesir sayı sıfatı: İsimleri tam olarak değil de kesirli şekilde belirten sıfatlardır. Genellikle tek kelime halinde değil de bir kelime grubu şekilde olmaktadır. Sayıların sonlarına –da, -de eki getirilir. Yalın ve tek kelimeden oluşan, çeyrek, yarım ya da tam gibi kesir sayı sıfatları da bulunmaktadır. İsimlere genellikle kaçta kaç sorusunu sormaktadır. Verilen cevap ise kesir anlamı bulunmaktadır. Örnek: Şirketin üçte iki hisse buna aitmiş. Bir öğünde yarım domates yiyor. Bu cümlelerde geçen, “üçte iki, yarım” sözcükleri, “hisse, domates” isimlerin bütününe olan oranlarının belirttiği için, kesir sayı sıfatlardır.
Son Güncelleme : 20.01.2024 13:52:02
Sıfat Nedir ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz.
0 Yorum Yapılmış "Sıfat Nedir"
Kayıtlı yorum bulunamadı ilk yorumu siz ekleyin
Adlaşmış Sıfat
Adlaşmış Sıfat, Sıfat isimleri niteleyen ya da belirten sözcüklerdir. Tek başlarına kullanılamaz. O nedenle mutlaka ya bir isme yad bir başka sıfata ihtiyaç duyarlar. Cümle yapısı incelendiğinde sıfatlar isimlerden önce kullanılarak isimleri adet, ye...
Sıfat Fiil Ekleri
Sıfat Fiil Ekleri, Bir fiilin herhangi bir cümlede sıfat görevinde kullanılması ile ortaya çıkan hal veya durum özetidir. Türkçede ise üç fiilimsi grubundan birini oluşturur. Fiillerin sonuna sıfat-fiil getirilmesi sonucu oluşur.-ası -esi-an -en-maz ...
Sıfat Fiil
Sıfat fiil, fiilin cümle içinde sıfat görevinde kullanılmış halidir. Sıfat fiil Türkçede bulunan üç fiilimsi grup içerisinde yer alır. Fiilerin sonuna -esi, -en (-an), -ar (-er, -r), -mez, -di (ği), -di (K), -miş, -ecek sıfat fiil ekleri getirilerek ...
Sıfat Tamlaması
Sıfat tamlaması, bir isimle ilgili bilgi veren ve ismin önüne eklenerek oluşan kelime grubudur. Bu şekilde oluşturulan sıfat tamlaması ismin sayısını, ismini, rengini, şeklini, konumunu, durumunu ya da isimle ilgili olan başka bir şeyi anlatır. Sıfat...
İsim Sıfat Tamlaması
İsim sıfat tamlaması: Türkçenin dil bilgisi konuları arasında yer alan isim ve sıfat tamlamaları son derece önemli olan bir konudur. Çünkü genel olarak öğrencilerin çoğu isim ya da sıfat tamlaması sorularında çocuklar çok yanlış yapmaktadır. Aslında ...
Peygamberlerin Sıfatları
Peygamberlerin sıfatları, Peygamberlerin diğer insanlardan bazı farklı özellikleri vardır. Buna Peygamberlerin sıfatları denir. Peygamberlerin en önemli özelliği Allah'tan vahiy almaktır. Bir diğeri ise peygamberlerin mucizeler gösteriyor olmasıdır. ...
İngilizce Sıfatlar
İngilizce Sıfatlar, İsimleri niteleyen kelimelere sıfat denir. Sıfat kelimesinin İngilizce karşılığı adjective olarak kullanılır. Bir ismin önüne gelerek, o ismi sahip olduğu özellikler nedeniyle belirten sözcüklerdir. Sıfatlar belirtecekleri ismi ta...
İsim ve Sıfat Tamlamaları
İsim ve sıfat tamlamaları, Çeşitli şekillerde yapılan isim ve sıfat tamlamaları dil bilgisinin vazgeçilmez konuları arsında yerini almaktadır. İsim ve sıfat tamlamaları birbirinden farklı konulardır. Her iki konunum mantığı aynı olsa da isim tamlamal...
Zati ve Subuti Sıfatlar
Zati ve Subuti Sıfatlar; Allahu Teâlâ Zatının bir nebzede olsa tanıması için esmalarından ve sıfatlarından bazılarını biz kullarına bildirmiştir. Bu esmalar ve sıfatlar ışığında Rabbinin yüceliğini ve sonsuz kudretini bir kez daha tefekkür eder, Rabb...
Sıfatlar Konu Anlatımı
Sıfatlar konu anlatımı, sıfatlar bir ismi nitelendirmek ve bir şeyi daha iyi ifade edebilmek adına kullanılan sözcüklere verilen bir addır. Bu kelimeler kullanılan ismin rengini, şeklini, sayısını, niteliğini anlatırlar. İsimlerin önüne gelerek isiml...
Zati Sıfatlar
Zati Sıfatlar; Allahu Teâlâ kuluna olan sonsuz merhameti ile bazı esmalarını ve sıfatlarını kullarına bildirmiştir. Yaratıcısını tamamen bilmeyen kişi, yaratıcısı hakkında şüphelere düşebilir. Buna sebebiyet vermemek için, kişinin sınırlı aklı ve idr...
Sıfatlar ve Zarflar
Sıfatlar ve Zarflar; Sıfatlar isimlerden önce gelmeleriyle birlikte onları, durum, renk, sayı, yer, hareket, biçim, soru ve işaret yöntemleri ile tamamlar. Onları belirtir veya niteler. Tek başlarına kullanılırlar ise isim değerinde sayılırlar. Çünkü...
Tekvin Sıfatı
Allahın Sıfatları
Sıfatlar ve Çeşitleri
Türkçe Sıfatlar
İşaret Sıfatı
Dil Anlatım Sıfatlar
Sıfat ve Zamir
Sıfatlar ve Türleri
Sıfat Çeşitleri
Durum Bildiren Sıfatlar
Sıfatın Tanımı
Selbi Sıfatlar
Kesir Sayı Sıfatı
10 Sınıf Sıfatlar
Asıl Sayı Sıfatı
Allahın Zati ve Subuti Sıfatları
Niteleme Sıfatı
Adlaşmış Sıfat
Sıfat Fiil Ekleri
Sıfat Fiil
Sıfat Nedir
Sıfat Tamlaması
İsim Sıfat Tamlaması
Peygamberlerin Sıfatları
İngilizce Sıfatlar
İsim ve Sıfat Tamlamaları
Zati ve Subuti Sıfatlar
Sıfatlar Konu Anlatımı
Zati Sıfatlar
Sıfatlar ve Zarflar
Popüler İçerik
Sıfatın Tanımı
Sıfatın tanımı Türkçe dersini alan her öğrencinin ilk öğrendiği dil bilgisi konularından birisidir. Sıfatın tanımı en genel haliyle şöyledir; kendisin...
Selbi Sıfatlar
Selbi Sıfatlar, Allah tealanın sadece zatına yönelik ve birine verilmesi mümkün olmayan sıfatlardır. Bu sıfatlar eksik ve son gibi kavramlardan Allah'...
Kesir Sayı Sıfatı
Kesir Sayı Sıfatı; Sıfat; isimlerin önüne gelerek onları miktar, sıra, konum, zaman, biçim, renk gibi türlü yönlerden tanımlayan sözcüklere sıfat veya...
10 Sınıf Sıfatlar
10 Sınıf Sıfatlar, Cümle içinde isimlerin özellik veya niteliğini belirten sözcükler sıfat olarak adlandırılır. Günlük konuşma ihtiyacımızı giderirken...
Asıl Sayı Sıfatı
Asıl sayı sıfatı, bir ismi tam sayı olarak belirten sıfatlardır. İsme sorulan kaç ve ne kadar sorusu ve ile tespit edilmektedir. Türkçe dilimiz hem ö...
Allahın Zati ve Subuti Sıfatları
Allahın zati ve subuti sıfatları, insan bu dünyada iradesi dışında kavrayamadığı bazı şeyler vardır ve hakkı tam olarak kavrayamaz. Allah’ın zati ve...
Niteleme Sıfatı
Niteleme sıfatı, varlıkların nasıl olduğunu belirten yani niteleyen sıfatlara verilen addır. Niteleme sıfatları varlığın durumunu, rengini, şeklini be...
Sitede yer alan haber ve içeriklerin tüm hakları saklıdır ve buradaki bilgiler sadece bilgilendirme amaçlı olup, kullanımına, uygulanmasına, satın alınmasına, delil gösterilmesine veya tavsiye edilmesine aracılık etmez. Sitemizdeki bilgiler, hiç bir zaman kesin bilgi kaynağı olmayıp, kullanıcılar tarafından eklenmiştir veya yorumlanmıştır. Buradaki bilgiler sitemizin asıl görüşlerini içermeyebileceği gibi hiçbir taahhüt ve tavsiye yerine de geçmez. Mart - 2024
