İsim ve sıfat tamlamaları dil bilgisinin vazgeçilmez konularındandır. İsim ve sıfat tamlamaları birbirinden farklı konular olsa da, temel mantıkları benzerdir. İsim tamlamalarında her sözcük bir isimken, sıfat tamlamalarında en az bir sözcüğün sıfat olması gerekir. Sıfat tamlamaları, sözcükleri ve cümleleri farklı işlevlerde kullanmamıza olanak tanır. Sıfat tamlamalarının işlevi, şekil, boyut, büyüklük, küçüklük veya renk gibi özellikleri belirterek, kendisinden sonra gelen ismi nitelemektir. Hemen hemen tüm öğrencilerin sıklıkla hata yaptığı konular arasında isim ve sıfat tamlamaları yer alır. İsim ve sıfat tamlamalarına hakim olmanın yolu, püf noktaları bilmektir. Bu püf noktaları öğrendikten sonra, en zor sorular bile kolayca çözülebilir. Şimdi isim ve sıfat tamlamalarının neler olduğunu ve bunları örneklerle açıklayacağız. Sıfat Tamlaması Sıfat tamlaması, bir ismi niteleyen ve genellikle o isimden önce gelen sıfatlarla oluşturulan dil bilgisi yapılarıdır. Sıfat tamlamaları, isme çeşitli özellikler katarak onu daha belirgin hale getirir. Aşağıda bazı örnekler verilmiştir:
İsim Tamlaması İsim tamlaması, iki veya daha fazla ismin bir araya gelerek birbirini tamamladığı dil bilgisi yapılarıdır. İsim tamlamaları, çeşitli şekillerde sınıflandırılabilir. Şimdi bu başlıkları ve örneklerini inceleyelim. Belirtili İsim Tamlaması Belirtili isim tamlamalarında tamlayan ve tamlanan bulunur ve her ikisi de ek alır. Bu tür tamlamalar, iki ismin birbirini tamamladığı yapılardır. Örnekler
Belirtisiz İsim Tamlaması Belirtisiz isim tamlamasında tamlayan ve tamlanan bulunur, ancak tamlayan ek almaz. Bu tür tamlamalar, iki ismin bir araya geldiği yapılardır. Örnekler
Takısız İsim Tamlaması Takısız isim tamlamalarında tamlayan ve tamlanan hiçbir ek almaz. Bu tür tamlamalarda, iki ismin doğrudan bir araya geldiği görülür. Örnekler
Zincirleme İsim Tamlaması Zincirleme isim tamlamalarında en az üç isim bir araya gelir. Bu tür tamlamalar, üç veya daha fazla ismin bir araya gelerek oluşturduğu yapılardır. Örnekler
|
Dilercan
12 Temmuz 2024 Cumaİsim ve sıfat tamlamalarını karıştırmamak için hangi püf noktalarına dikkat etmeliyim? Özellikle sıfat tamlamalarının işlevini ve niteliklerini nasıl daha kolay kavrayabilirim? Bu konuda önerileriniz var mı?
Cevap yazAdmin
12 Temmuz 2024 CumaMerhaba Dilercan,
Öncelikle isim ve sıfat tamlamalarını ayırt etmek konusunda bazı püf noktaları paylaşmak isterim. İsim tamlamaları, iki ismin birbirine bağlanmasıyla oluşur ve tamlama ekleriyle (genellikle -in, -i) birbirine bağlıdır. Örneğin, "bahçenin kapısı" bir isim tamlamasıdır. Sıfat tamlamaları ise bir ismin önüne sıfat eklenerek oluşturulur ve sıfat ismi nitelendirir veya belirtir. Örneğin, "yeşil bahçe" bir sıfat tamlamasıdır.
Sıfat tamlamalarının işlevini ve niteliklerini daha kolay kavramak için aşağıdaki önerilere dikkat edebilirsin:
1. Sıfatları Tanı: Sıfatlar genellikle bir ismin nasıl olduğunu, hangi özelliklere sahip olduğunu belirtir. Renkler, şekiller, miktarlar ve nitelikler sıfat olarak karşımıza çıkar. Örneğin, "büyük", "küçük", "güzel", "çirkin" gibi.
2. Sıfat ve İsmi Birlikte Kullan: Sıfat tamlamalarını oluştururken sıfatın her zaman ismin önüne geldiğini unutma. Örneğin, "mavi gökyüzü", "uzun yol".
3. Sorularla Ayırt Et: Sıfat tamlamalarını tespit etmek için "nasıl?", "ne kadar?", "hangi?" gibi sorular sor. Bu sorulara cevap veren kelimeler genellikle sıfattır. Örneğin, "Nasıl kitap? – Eski kitap."
4. Örnekler Üzerinde Çalış: Kitaplardan, makalelerden veya şiirlerden örnekler bul ve bu örneklerdeki sıfat tamlamalarını tanımlamaya çalış. Bu, pratik yaparak bilgini pekiştirmeni sağlar.
Umarım bu ipuçları işine yarar. Başarılar dilerim!