5 Sınıf Sıfatlar Konu Anlatımı ve Örnekleri

Bu içerik, 5. sınıf öğrencilerine yönelik sıfatların tanımını ve çeşitlerini açıklamaktadır. Sıfatların isimleri nasıl nitelendirdiği, hangi sorularla sorgulandığı ve örneklerle desteklenerek anlaşılır bir şekilde sunulmaktadır. Eğitim amacıyla hazırlanmıştır.
5 Sınıf Sıfatlar Konu Anlatımı ve Örnekleri
08 Eylül 2024

5. Sınıf Sıfatlar


Varlıkları daha belirgin olarak anlatmamız için tanıtıcı sözcükler kullanırız. 5. sınıf seviyesinde sıfatlar, öğrencilere daha kolay anlaşılabilir bir şekilde öğretilir. Bu sözcükleri isimlerin önüne getirerek varlığın durumunu, rengini, biçimini ve sayısını belirtiriz. Sıfatlar, isimlerden önce gelerek varlıkların niteliklerini gösteren ve farklı bakımlardan belirten sözcük gruplarıdır. Sıfatlar anlamlarına ve görevlerine göre niteleme sıfatı ve belirtme sıfatı olmak üzere iki ana başlıkta toplanırlar.

Sıfat Çeşitleri


  • Niteleme Sıfatı: Bir ismi biçim, şekil, renk ve durum yönü ile niteleyen sözcüklere verilen addır. Niteleme sıfatları, isme sorulan "Nasıl?" sorusuna verilen cevap ile bulunur. Örnekleri tatlı ses, kurumuş yaprak, çalışkan öğrenci, küçük çocuk vb. olarak çoğaltabiliriz.
  • Belirtme Sıfatı: İsimleri sayı, işaret, belgisiz ve soru yönü ile belirten sıfatlara denilir. Belirtme sıfatları 4'e ayrılır. Bunları detaylı olarak inceleyelim.

İşaret Sıfatı


İsimleri işaret yolu ile belirten sıfatlara verilen addır. İşaret sıfatları, isme sorulan "Hangi?" sorusuna verilen cevaptır. O, bu, şu, öteki, öbür, beriki vb. Sözcükler ismin önünde ise işaret sıfatı adı verilir. İşaret sıfatları çoğul eki, durum eki almazlar. İşaret sıfatları mutlaka isimden önce gelir. Eğer işaret sıfatları durum ve çoğul ekini alıp, ismin yerine geçer ise işaret zamiri olurlar. Bu hususlara dikkat etmekte fayda vardır.

Örnek: "Bu bardağı senin için aldım." cümlesinde bulunan "bu" sözcüğü bir işaret sıfatıdır. "Bardağı" sözcüğüne hangi sorusunu sorduğumuzda yanıtı "bu" diye alıyoruz. Bu sebeple "bu" sözcüğü işaret sıfatıdır.

Sayı Sıfatı

  • Asıl Sayı Sıfatı: Varlıkların sayılarını kesin, belirgin bir biçimde gösteren sözcüklerdir. İsme sorulan "Kaç?" sorusundan alınan cevaptır.
  • Sıra Sayı Sıfatı: Varlıkların sıra sayısını gösteren sözcüklere denir. İsme sorulan "kaçıncı?" sorusuna alınan cevaptır. Sıra sayı sıfatı, sayılara "-nci, -ncu, -ncü" eklerinin getirilmesi ile oluşur. Örnekleri, on beşinci sayfa, ikinci sıra vb. Şeklinde çoğaltabiliriz.
  • Kesir Sayı Sıfatı: Varlıkların bir parçanın bütüne olan oranını gösteren sıfatlara denilir. Örnekleri, tam ekmek, üçte iki simit, yarım elma vb. Şeklinde çoğaltabiliriz.
  • Üleştirme Sayı Sıfatı: Varlıkları sayı yönünden bölümlere ayırıp, onlara paylaştırma (üleştirme) anlamını veren sözcüklere denir. İsme sorulan "kaçar?" sorusundan alınan yanıttır. Sayılara "-er, -ar" ekleri getirilerek oluşturulur. Örnekleri, yedişer soru, onar elma, altışar kitap vb. Şeklinde çoğaltabiliriz.

Belgisiz Sıfatlar

Varlıkları miktar ve sayı bakımından tam olarak belirtilmeyen sözcüklere denilir. Birçok, bir, çoğu, kimi, tüm, bazı, birtakım, hiçbir, herhangi gibi kesinlik bildirmeyen, belirsizlik taşıyan sözcükler için kullanılır.

Örnek: "Yarın birkaç kişi ile köye gidiyoruz." cümlesindeki "birkaç" sözcüğü sayı yönünden kesin olmayacak biçimde belirtildiği için belgisiz sıfattır.

Soru Sıfatı

İsimleri soru yolu ile belirten, isimleri tamamlayan soru sözcüklerine verilen addır. Soru sıfatlarının cevabı yine sıfattır. "Kaç, nasıl, hangi, ne, ne kadar, kaçıncı, kaçar?" gibi sorulara soru sıfatı adı verilir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
soru
Tuğçe nur 03 Ağustos 2024 Cumartesi

Bu sayı sıfatlarının kullanımında karışıklık yaşayan var mı? Özellikle üleştirme sayı sıfatlarını anlayamıyorum. Mesela, on beşer veya yedişer gibi sözcükler ne demek oluyor? Bu konuda farklı örnekler gösterebilir misiniz?

Cevap yaz
1. Cevap
cevap
Admin

Tuğçe nur hanım, sayı sıfatlarının kullanımı bazen kafa karıştırıcı olabilir, ama üleştirme sayı sıfatları genellikle belirli bir topluluğa eşit paylaştırma anlamı taşır.

Mesela, "on beşer" sözcüğü, bir şeyin on beşer parçaya bölündüğünü veya on beşer adette paylaştırıldığını ifade eder. "Yedişer" ise aynı şekilde yedişer parçaya bölündüğünü ifade eder.

Örnekler:
1. Öğrencilere on beşer lira harçlık verildi.
2. Misafirlere yedişer tane kurabiye ikram edildi.
3. Bahçedeki çiçekler ikilişer gruplar halinde dikildi.

Bu örnekler umarım üleştirme sayı sıfatlarını anlamanıza yardımcı olur. Sorularınız olursa seve seve yardımcı olurum!

Çok Okunanlar
Zati Sıfatlar Nelerdir?
Zati Sıfatlar Nelerdir?
İlginizi Çekebilir
Haber Bülteni
Sıfat Ön Ad Çeşitleri
Sıfat Ön Ad Çeşitleri
Sıfatlar ve Çeşitleri Nelerdir?
Sıfatlar ve Çeşitleri Nelerdir?
Sıfat Nedir ve Özellikleri Nelerdir?
Sıfat Nedir ve Özellikleri Nelerdir?
Ön Ad Sıfat Özellikleri Nelerdir?
Ön Ad Sıfat Özellikleri Nelerdir?
Türemiş Sıfat Kullanımı ve Çeşitleri
Türemiş Sıfat Kullanımı ve Çeşitleri
Subuti Sıfatlar Kullanımı ve Örnekleri
Subuti Sıfatlar Kullanımı ve Örnekleri
Asıl Sayı Sıfatı Kullanımı ve Örnekleri
Asıl Sayı Sıfatı Kullanımı ve Örnekleri
Sıfat ve Sıfat Çeşitleri Nelerdir?
Sıfat ve Sıfat Çeşitleri Nelerdir?
Sayı Sıfatı Çeşitleri ve Kullanımı
Sayı Sıfatı Çeşitleri ve Kullanımı
Ünvan Sıfatları Kullanımı ve Örnekleri
Ünvan Sıfatları Kullanımı ve Örnekleri
Tekvin Sıfatı Kullanımı ve Özellikleri
Tekvin Sıfatı Kullanımı ve Özellikleri
Arapça Sıfat Tamlaması
Arapça Sıfat Tamlaması