Adlaşmış Sıfat Fiil Kullanımı ve Örnekleri

Adlaşmış sıfat, sıfatların isimlerin yerine geçerek cümlede anlam bütünlüğü sağlamasıdır. Bu kullanım, sıfatların niteledikleri isimlerle birlikte sıfat tamlamaları oluşturarak işlev görmesini sağlar. Adlaşmış sıfat fiil ise sıfat fiil ekleri ile oluşturulur ve isimlerin yerini alır.
Adlaşmış Sıfat Fiil Kullanımı ve Örnekleri
31 Ağustos 2024

Adlaşmış Sıfat Nedir?


Adlaşmış sıfat, sıfatların cümle içerisinde isimlerin yerine kullanılması durumudur. Bu kullanımda sıfatlar, niteledikleri ismin yerini alarak cümlede anlam bütünlüğünü sağlar. Adlaşmış sıfatlar, isimlerin durum, sayı, renk, biçim ve işaret yönüyle tamamlanmasını sağlar. İsim ile birlikte kullanıldıklarında sıfat tamlaması oluştururlar. Niteleme sıfatlarında bulunan çekim ekleri, nitelendirdikleri ismin yerine geçecek şekilde kullanılır. Bu duruma adlaşmış sıfat denir.

Adlaşmış Sıfat Örnekleri


Örnek olarak: Pahalı kalemi alınca çocuk çok sevindi. Cümlesinde "pahalı" kelimesi adlaşmış sıfat olarak kullanılmıştır.

Örneğin; genç adam tamlamasında bulunan "genç" sıfat olarak bulunurken, adam ismini nitelendirmek için görevlendirilmiştir. Bu sebepten dolayı "genç adam" adlaşmış sıfat olarak cümle içerisinde kullanılır. Adlaşmış sıfatlar cümle içerisinde isimlerin yerini tuttuğu için isim söylenmese bile ismi nitelendirdiği için kendini belli eder.

Örneğin: kırıkları dikkatli şekilde toplamalısın. Cümlesinde bulunan "kırıkları", kırık parça anlamında kullanılmaktadır. Bu bölümde bulunan parça gizli şekilde bulunurken, "kırıkları" ile kendini belli eder.

Giydiklerin arasında kırmızılı daha güzel oldu. Cümlesinde "kırmızılı", elbisenin yerini tuttuğu için "kırmızılı" denilerek elbise söylenmese de elbiseyi tanımladığı anlaşılmaktadır. Verilen örnekler içerisinde adlaşmış sıfatların kullanıldığı gözlenirken sıfat olarak kullanılıp ismin yerine tutmuştur. Ayrıca adlaşmış sıfatlardan sonra isim kullanılıyor ise cümle içerisinde anlam karışıklığının ortadan kaldırılması için araya virgül getirilmesi gerekir.

Örneğin: Genç, adamın yanına kadar ilerledi. Cümlesinde gençten sonra virgül konması anlam karışıklığının giderilmesini sağlar.

Adlaşmış Sıfat Fiil Nedir?


Adlaşmış sıfat fiil, cümle içerisinde sıfat fiil eklerinden birinin alınması ile kök fiil veya gövdelerin yerini alarak isimlerin yerine kullanılır. Bu süreç içerisinde sıfat fiillerin kendinden daha sonra gelen ismi içine alması ile tanımlanır. Adlaşmış sıfat fiiller cümle içerisinde sıfatların bir çeşidi olarak kullanılır. Cümle içerisinde sıfat fiillerden sonra isim gelmesi gerekir. Bu süreç içerisinde adlaşmış sıfat fiiller de kullanılan ismin kaybolması ile ortaya çıkar.

Adlaşmış Sıfat Fiil Örnekleri
  • Gelecekten çok korkuyorum. Cümlesinde "gelecek günler" nitelendirilir. Bu noktada adlaşmış sıfat fiil olarak "gelecekten" cümlesi kullanılmıştır.
  • Çalışan elbette bir gün karşılığını görür. Cümlesinde "çalışan insan" kelimesi yerine "çalışan" kullanılmıştır. Burada bulunan insan kayıp olarak adlaşmış sıfat fiil olarak "çalışan" kelimesi kullanılır.
  • Çok gezen mi, çok okuyan mı bilir. Cümlesinde "gezen" ile "okuyan" cümlesinin insan kelimesinin yerine kullanıldığı belirtilerek; adlaşmış sıfat fiil olarak kullanıldığı belirtilmektedir.
  • Dışarıda ağlayan sen miydin. Cümlesinde "ağlayan" kelimesi "ağlayan kişi" anlamında kullanılırken; adlaşmış sıfat fiil olarak kullanılır.
  • Sevdiğini her zaman görmek isterdi. Cümlesinde "sevdiği kişiyi" cümlesinin yerine kullanılarak; adlaşmış sıfat fiil olarak görev aldığı belirtilmektedir.

Verdiğimiz örnekler içerisinde koyu renkli olarak gösterilen kelimelerin tamamının adlaşmış sıfat fiil kelimeleri olduğu belirtilmektedir. Kendisinden sonra gelecek olan ismin yerine tutarak, isim cümleleri olmasa da adlaşmış sıfat fiil kullanılır. Böylece ismin yerini aldığı belirtilir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
soru
Evra 09 Ağustos 2024 Cuma

Adlaşmış sıfatlar hakkında verdiğin bilgiler oldukça açıklayıcı. Özellikle pahalılı ve genç gibi örnekler, bu sıfatların nasıl kullanıldığını net bir şekilde gösteriyor. Peki, adlaşmış sıfatların cümle içindeki rolü ile ilgili daha fazla örnek veya pratik yapmak ister misin? Belki de farklı cümlelerde adlaşmış sıfatları tanımlamak ilginç olabilir.

Cevap yaz
1. Cevap
cevap
Admin

Evra, adlaşmış sıfatlar konusunda daha fazla örnek vermek harika bir fikir.

Adlaşmış Sıfatlar kullanıldıklarında, genellikle bir isimle birlikte kullanılarak o ismi nitelendirirler. Örneğin:

1. "Sıcak çay" ifadesinde "sıcak", çayın sıcak olduğunu belirtir.
2. "Hızlı araba" ifadesinde "hızlı", arabanın hızını tanımlar.
3. "Kıymetli taş" ifadesinde "kıymetli", taşın değerini ifade eder.

Bu tür örnekler, adlaşmış sıfatların cümle içinde nasıl bir rol oynadığını gösterir. Ayrıca, bu sıfatlar cümlede özne, nesne veya dolaylı tümleç olarak kullanılabilir. Pratik yapmak için, kendi cümlelerini oluşturabilir ve adlaşmış sıfatları hangi isimlerle kullandığını düşünebilirsin. Farklı cümle yapıları denemek, bu konudaki anlayışını pekiştirebilir.

Çok Okunanlar
Haber Bülteni
Popüler İçerik
Sıfat Türleri Nelerdir?
Sıfat Türleri Nelerdir?
6 Sınıf Sıfatlar Konu Anlatımı ve Örnekleri
6 Sınıf Sıfatlar Konu Anlatımı ve Örnekleri
Belirtme Sıfatı Kullanımı ve Çeşitleri
Belirtme Sıfatı Kullanımı ve Çeşitleri
Hz Muhammedin Sıfatları ve Anlamları
Hz Muhammedin Sıfatları ve Anlamları
Arapça Sıfat Tamlaması
Arapça Sıfat Tamlaması
Güncel
İsim Sıfat Zarf Çeşitleri ve Kullanımı
İsim Sıfat Zarf Çeşitleri ve Kullanımı
Güncel
Arapça Sıfatlar Kullanımı ve Örnekleri
Arapça Sıfatlar Kullanımı ve Örnekleri
Güncel
10 Sınıf Sıfatlar Kullanımı ve Örnekleri
10 Sınıf Sıfatlar Kullanımı ve Örnekleri
Peygamberlerin Sıfatları Nelerdir?
Peygamberlerin Sıfatları Nelerdir?
Sıfatı Müşebbehe Kullanımı ve Örnekleri
Sıfatı Müşebbehe Kullanımı ve Örnekleri
Sıfat Ön Ad Çeşitleri
Sıfat Ön Ad Çeşitleri
Sıfat Yapan Ki Kullanımı
Sıfat Yapan Ki Kullanımı
Sıfat Zamir Kullanımı ve Örnekleri
Sıfat Zamir Kullanımı ve Örnekleri
Sıfatlar Konu Anlatımı
Sıfatlar Konu Anlatımı