Sıfatlar ve Çeşitleri Nelerdir?
20 Temmuz 2024

Sıfatlar ve Çeşitleri Nelerdir?

Sıfatlar ve Çeşitleri

Türkçenin dil bilgisi konuları arasında sıfatlar, diğer adıyla ön adlar, önemli bir yer tutar. Sıfatlar, varlıkları çeşitli yönleriyle niteleyen veya belirten sözcüklerdir. Sıfatlar mutlaka isimden önce gelirler. Eğer isimden önce gelmezlerse, kelime sıfat olmaz; isim veya bağlaç olabilir. Aynı şekilde, fiilden önce gelen kelime zarf olarak adlandırılır. Bu nedenle, özellikle soru çözümlerinde cümle veya paragraf içerisinden sıfatları bulmanız istendiğinde, her zaman isimden önce gelen kelimeye bakılır. Eğer isimden önce gelen kelime ismi niteliyor veya belirtiyorsa, o kelime sıfattır.

Sıfatlar, isimleri çeşitli yönlerden nitelendirebilir veya belirtebilir. Ancak sıfatlar, isimleri sadece bir yönden etkilemez; birçok yönden etkileyebilir. Kendi aralarında çeşitli sınıflara ayrılan sıfatları şimdi inceleyelim.

Sıfat Çeşitleri

Niteleme Sıfatları:
Niteleme sıfatları, bir kelimeye veya cümleye "nasıl" sorusunun cevabını vererek, kelimeyi durum, zaman, renk, çeşit ve şekil yönünden niteleyen sıfatlardır. Şimdi birkaç örneği inceleyelim:

  • Mavi göl
  • Küçük çocuk
  • Eski araba
  • Parlak kumaş
  • Uzun boylu adam
  • Hızlı araba

Belirtme Sıfatları:
Belirtme sıfatları, isimleri çeşitli yönlerden etkileyebilir. Özellikle bir şeyi işaret ederken, nerede olduğunu belirtirken, soru sorarken veya bir şeyin sayısı ya da miktarı hakkında bilgi alırken kullanılır. Belirtme sıfatlarını maddeler halinde inceleyelim:

  • İşaret Sıfatı: İşaret sıfatı, herhangi bir şeyi işaret ederken veya nerede olduğunu bildirirken kullanılan sıfatlardır. İsimden önce gelen ve işaret bildiren bu kelimelere işaret sıfatı denir.
Örnek: bu ev, şu araba, o film, onu bana ver, beriki sehpa.

  • Belgisiz Sıfat: Belli olmayan şeyleri anlatırken kullanılan bir sıfat çeşididir. Belgisiz sıfatlar, çoğunlukla bir şeyin miktarının ne kadar olduğu bilinmediği zamanlarda, yaklaşık veya kesin olmayan durumları ifade ederken kullanılır.
Örnek: her konu, bazı olaylar, birkaç kişi, birtakım insanlar.

  • Soru Sıfatı: Herhangi bir konu hakkında bilgi edinmek veya bilgi vermek amacıyla soru yoluyla kullanılan sıfat çeşidine soru sıfatı denir. Genel olarak soru sıfatları, cümleyi soru cümlesine dönüştürür. Soru sıfatları; ne, nasıl, ne kadar, ne tür, kaç tane gibi soru ifade eden kelimelerle yapılır.
Örnek: nasıl insan?, hangi film?, kaç soru?

  • Sayı Sıfatı: Sayı sıfatları, herhangi bir şeyin miktarını, sayısını, sırasını veya bölümünü ifade ederken kullanılan sıfat çeşididir. Sayı sıfatları genel olarak "ne kadar", "kaç tane", "kaç lira", "kaçıncı sıra" gibi sorulara cevap verir.
Örnek: IV. Murat, ikişer ekmek, yarım limon, bütün ekmek, 1 kilo elma.

Adlaşmış Sıfat:
Bir sözcüğün sıfat olarak kullanılabilmesi için yalın halde olması gerekir. Sıfatlar, isim çekim ekleri alınca adlaşır.

Örnek: Yaramaz çocuklar evi dağıttı. (Cümlede yer alan "yaramaz" sözcüğü sıfat, "çocuklar" ise isimdir.)

Yaramazlar evi dağıttı. (Yaramazlar ise adlaşmış sıfattır. Çünkü orada kastedilen "yaramaz çocuklar"dır.)

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

soru

Sait taha

20 Temmuz 2024 Cumartesi

Bu konuda bazen kafam karışıyor. Mesela Uzun boylu adam örneğinde, uzun boylu sıfat mı oluyor?

Cevap yaz
1. Cevap
cevap

Admin

Sait taha, bu konuda kafanın karışması çok normal, dil bilgisi bazen kafa karıştırıcı olabiliyor. "Uzun boylu adam" örneğinde, "uzun boylu" bir sıfattır ve "adam" isimdir. Yani "uzun boylu" adamın nasıl olduğunu tanımlayan bir sıfattır.

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Haber Bülteni

Popüler İçerik

Sıfatlar Konu Anlatımı

Sıfatlar Konu Anlatımı

Peygamberlerin Sıfatları Nelerdir?

Peygamberlerin Sıfatları Nelerdir?

2 Sınıf Sıfatlar Örnekleri ve Kullanımı

2 Sınıf Sıfatlar Örnekleri ve Kullanımı

Sıra Sayı Sıfatı Kullanımı ve Örnekleri

Sıra Sayı Sıfatı Kullanımı ve Örnekleri

10 Sınıf Sıfatlar Kullanımı ve Örnekleri

10 Sınıf Sıfatlar Kullanımı ve Örnekleri

Güncel

Sıfatlar Türleri ve Kullanımı

Sıfatlar Türleri ve Kullanımı

Güncel

İşaret Sıfatı Kullanımı ve Örnekleri

İşaret Sıfatı Kullanımı ve Örnekleri